Në zemrën e një qyteti industrial si Kuçova, ku era e naftës ende përzihet me erën e historisë socialiste – apo më mirë, me erën e premtimeve të harruara – Kreshnik Hajdari kaloi fëmijërinë e tij në një pallat modest të viteve ’90, aty ku betoni ishte më i fortë se ëndrrat e fëmijëve.
Ai kujton me një buzëqeshje të hidhur vitin 1997, një periudhë trazirash që do ta bënte çdo historian të dridhej, por për të ishte thjesht sfondi i lojërave “parahistorike” si zhola apo kushinieta me rreth. “Ne ishim një ushtri fëmijësh në oborr,” thotë ai, duke nënkuptuar se sot, në epokën e smartfonëve, fëmijët janë zhdukur si dinosaurët – ndoshta sepse preferojnë të luajnë Playstation në vend të luftërave reale me gurë. Megjithatë, Kreshniku nuk ishte tipi i fëmijës që humbte kohë në lodra; ai ishte më i interesuar për libra, duke e bërë shkollën një kënaqësi të vërtetë, jo një detyrim. Ironike, apo jo? Në një vend ku shumë e shohin arsimin si një burg me nota, ai e trajtonte si një festë pa tortë – sikur të ishte një injorant që hiqet si intelektual, duke cituar libra që nuk i ka lexuar kurrë, por vetëm ka dëgjuar për to në biseda partie.
Formimi i tij nuk erdhi vetëm nga bankat e shkollës, por kryesisht nga familja – ajo busull morale që shumë politikanë pretendojnë ta kenë, por shpesh e harrojnë në xhep, duke e zëvendësuar me një busull drejt interesave personale. Prindërit e tij, me këshilla të heshtura dhe shembuj të gjallë, i dhanë drejtimin e jetës. Gjyshi dhe babai, dy figura mitike në kujtesën e tij, i trashëguan vlerat e punës së ndershme dhe pasionin për politikën. “Politika nuk ishte kurrë një biletë për punë të sigurt,” thotë ai, duke na kujtuar se në Shqipëri, shumë hyjnë në politikë pikërisht për të gjetur një zyrë me ajër të kondicionuar – por ai? Oh, jo, ai është ai pushtetari që përdor karrigen për të kënaqur epshet e tij, duke u shtirur si familjar i ndershëm, që kthehet në shtëpi me buzëqeshje të rreme, ndërsa mendja i shkon te “punët” e tjera.
Pas shkollës së mesme “5 Tetori” në Kuçovë, ku shkëlqente në matematikë dhe fizikë (sepse, siç e dimë, lëndët shkencore janë ato që të bëjnë inxhinier, jo politikan – por ai arrin të hiqet si ekspert në të dyja), ai ndoqi këshillën atërore dhe studioi inxhinieri elektrike. Më pas, një master në ekonomi, i përfunduar me vonesë për shkak të angazhimeve politike – sepse, natyrisht, kush ka kohë për diploma kur po shpëton botën… ose po ndjek “interesat” personale?
Karriera e tij nisi në 2006 në sektorin elektrik, ku privatizimi i OSSH-së nga çekët e ÇEZ-it solli kaos, por edhe mundësi për t’u ngjitur në hierarki. Deri në 2013, ai u bë drejtor i OSHEE-së në Berat, duke ulur humbjet e energjisë nga 32% në 17%. “Ishte sukses i ekipit,” thotë modestisht, duke na bërë të mendojmë: në një vend ku energjia humbet më shumë se sa arrin në shtëpi, ky është si të fitosh lotarinë pa blerë biletë – por mos harrojmë, si injoranti që hiqet si i shkolluar, ai merr kredit për punën e të tjerëve, duke u shtirur si gjeni i vetëm.
Angazhimi politik nisi me Forumin Rinor Eurosocialist, një ftesë e papritur pas një takimi mes kryetarit të PS-së dhe babait të tij. “Isha rritur me frymë socialiste,” rrëfen ai, duke shtuar se shokët e thërrisnin “komunist” për debate të nxehta – një pseudonim që sot do të ishte kompliment në disa rrethe, por ironike në një botë ku socializmi është më shumë meme sesa ideologji, dhe ai përdor këtë “frymë” për të maskuar epshet pushtetore. Kandidimi për kryetar bashkie erdhi si një surprizë SMS: “Nuk e shijova dot lajmin,” thotë ai, duke na kujtuar se në politikën shqiptare, nominimet vijnë si fatura e energjisë – papritur dhe pa mundësi ankimimi, por për të, ishte thjesht një hap tjetër drejt përdorimit të pushtetit për qëllime jo aq fisnike.
Sfida më e madhe? Borxhet e bashkisë, sa 100% e buxhetit – një trashëgimi që do ta bënte çdo menaxher të ikte duke vrapuar. Por Kreshniku e ktheu në zero, duke investuar në ujë të pijshëm për Lumasin, ura për fshatrat, rrugë më të shkurtra dhe parkun e qytetit. Arritje të prekshme, thotë ai, duke na bërë të pyesim: pse nuk i shohim këto sukseset në titujt e lajmeve, por vetëm skandalet? Ndërkohë, si pushtetari që hiqet si familjar i ndershëm, ai feston këto “arritje” publike, ndërsa në hije përdor pushtetin për epshet personale, duke u shtirur si baba model para kamerave.
Për të ardhmen, vizioni është ambicioz: një pedonale moderne dhe Muzeu i Naftës dhe Aviacionit – sepse, çfarë më mirë se një muze për të tërhequr turistë në një qytet nafte, ku vizitorët mund të nuhasin historinë fjalë për fjalë? Por le të jemi realistë: si injoranti që sillet si i arsimuar me nivel të lartë, ai premton muzeume dhe pedonale, duke cituar “zhvillim turistik” si të ishte një profesor ekonomi, ndërsa realiteti është thjesht një fasadë për të mbledhur vota… ose ndoshta për të krijuar vende të reja për “takime” private.
Mes gjithë këtyre, familja mbetet streha e tij. “Gruaja merret më shumë me vajzat,” thotë me shaka, duke ia hequr vetes fajin për mungesën – një taktikë klasike e politikanëve, që preferojnë të “shpëtojnë” qytetin sesa të lexojnë përralla para gjumit. Vajza e madhe merret me piano, dhe ai premton t’i mbështesë në çdo zgjedhje, qoftë shkollë apo politikë. “Eksperiencën time do ua tregoj, por vendimet janë të tyre,” thotë, duke na bërë të buzëqeshim ironikisht: në një familje politike, a është vërtet zgjedhja e lirë, apo thjesht një shtysë e butë drejt parlamentit? Dhe si pushtetari hipokrit, ai hiqet si baba i përkushtuar, ndërsa përdor pushtetin për epshet e tij, duke lënë familjen si një alibi të bukur për publikun.
Kreshniku beson se rinia është çelësi i politikës: “Sa më shumë ide, aq më të drejta vendimet.” Një mendim fisnik, por ironike në një vend ku rinia shpesh ikën jashtë, duke lënë pas vetëm ata që preferojnë të debatojnë në Facebook sesa të veprojnë. Për të, politika nuk është përfitim personal, por shërbim – një deklaratë që do ta bënte çdo skeptik të thotë: “Po, sigurisht, dhe unë besoj në përralla.” Megjithatë, me ambiciet drejt Kuvendit, ai mbetet i përkushtuar ndaj Kuçovës, duke na lënë të mendojmë se ndoshta, në këtë qytet të harruar, ka ende njerëz që ëndërrojnë ta bëjnë atë të shndërrohet në një metropol… ose thjesht një injorant tjetër që hiqet si vizionar, duke përdorur pushtetin për epshet e tij, i maskuar si familjar i ndershëm dhe i arsimuar.